ارزیابی عملکرد بوم‎شناختی دالان رود درۀ شهری (تهران: دالان رود درۀ درکه)

نویسندگان

شهیندخت برق‎جلوه

استادیار پژوهشکدۀ علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی تهران نیکو مدقالچی

کارشناس ارشد برنامه‎ریزی شهری، دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه آزاد واحد تهران- مرکز نغمه مبرقعی دینان

استادیار پژوهشکدۀ علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی تهران

چکیده

امروزه، در راستای کاهش آثار مخرب شهرنشینی بر الگوی ساخت و عملکرد سیمای‎سرزمین، بهره‎گیری از روند همسوسازی فعالیت‎های انسانی با سازوکار عناصر سیمای‎سرزمین الزامی است. در این خصوص توسعۀ پایدار محیطی با رویکرد تلفیق ابعاد پایداری و بوم‎شناسی، ابزار علمی قدرت‎مندی جهت نیل به این هدف شناخته شده است. رویکرد سیستمی پایداری تنها به دنبال حفظ فرایندهای بوم‎شناختی نبوده، بلکه بهره‎وری اقتصادی و اجتماعی ساخت محیط‎های شهری را نیز مد نظر دارد. در این راستا، ارتقای عملکرد عناصر طبیعی سیمای‎سرزمین به‎منظور بهبود کیفیت محیط‎های انسان‎ساخت شهری، مورد تأکید قرار می‎گیرد. از جمله منابع طبیعی کلان‎شهر تهران، دالان رود دره‎های رشته کوه البرز، جاری از جبهۀ شمالی سیمای‎سرزمین می‎باشند که توسعه‎ و ساخت‎وسازهای روز افزون بستر آن‎ها طی 5 دهۀ اخیر، پدید آمده‎اند. اصول بوم‎شناسی سیمای‎سرزمین در رابطه با روند توسعۀ رود دره‎های شهری، اهمیت مدیریت عناصر طبیعی سیمای‎سرزمین و نیاز مبرم به ساماندهی آن‎ها دربرنامه‎ریزی سیمای‎سرزمین را مورد تأکید قرار می‎دهد. در این راستا و به‎منظور ارتقای کیفیت برنامۀ توسعۀ شهری، پیش از هر نوع برنامه‎ریزی، هدایت مراتب سه‎گانۀ عملکرد بوم‎شناختی دالان رود دره‎های پهنه‎بندی سیمای‎سرزمین: تعادل ساخت دالان‎های بوم‎شناختی سیمای‎سرزمین پایداری عملکرد شبکه‎های بوم‎شناختی سیمای‎سرزمین و استعلای زیست شبکۀ بوم‎شناختی انسان‎شناختی پهنه‎بندی سیمای‎سرزمین، ضروری است. بر این مبنا، هدف مطالعه حاضر ارزیابی مراتب سه‎گانۀ عملکرد بوم‎شناختی رود درۀ درکه در پهنه‎بندی سیمای‎سرزمین تهران می‎باشد. در این خصوص، ابتدا مؤلفه‎های اصلی سنجش تعیین و سپس، مبتنی بر اطلاعات منتج از گزارش های علمی و بررسی‎های عینی، تجزیه و تحلیل و ارایه راه کار می‎شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

فرآیند تحلیل شبکه در ارزیابی عملکرد بوم‎شناختی سیمای سرزمین رود-درۀ درکه

�عملکرد بوم‎شناختی سیمای‎سرزمین و به تبع تغییرات آن به صورت سلسله­­­‎مراتبی به سه سطح ساخت واحدهای لکه­ای دالان‎های بوم‎­شناختی، ساخت واحدهای دالانی شبکه­های بوم‎شناختی، و ساخت شبکۀ�بوم‎شناختی-انسان‎شناختی عرصه‎بندی سیمای‎سرزمین، مرتبط می‎شود. در بستر سیمای‎سرزمین تهران، تغییرات بسیاری در کیفیت عملکرد عناصر طبیعی و افزایش سطح ساخت‎وسازهای محیط‎های انسان‎ساخت رخ داده است. از عناصر اصلی و منا...

متن کامل

حفاظت از دالان های رودخانه به عنوان یک زیر ساخت شهری نمنه موردی دالان رودخانه اوین- درکه

رشد سریع تهران در دهه های اخیر سبب از بین رفتن ظرفیت های زیست محیطی شهر گردیده است و این امر همچنان ادامه دارد. رود دره های شمالی شهر که نقش بسیار مهمی در کاهش آثار سوء ناشی از آلودگی ها و بحران های زیست محیطی شهر دارند نیز از این قاعده مستثنی نیستند. این شبکه های بهم پیوسته خاک و آب که از دیرباز توسط استفاده کنندگان حفاظت می گردید و اقلیم این نواحی ضروری است. در این مقاله رود دره های شهر تهران...

متن کامل

برنامه ریزی راهبردی احیای محیط طبیعی رود دره های تهران ( نمونه موردی: رود دره درکه )

طی چند دهه اخیر، شهر تهران با افزایش چشمگیر جمعیت شهرنشین روبه­رو بوده است. این افزایش شهرنشینی و در پی آن استفاده از زمین جهت سکونتگاه­های شهری بدون در نظر گرفتن توان­های محیطی، باعث پیامدهای ناگوار و تخریب محیط­زیست در تهران شده است و تعادل بین شهر و محیط­زیست را مختل نموده است. رود دره­های شهری به عنوان یکی از عناصر ساختار اکولوژیکی شهرها می­توانند نقش مؤثری در جهت ایجاد تعادل بین فضای انسان...

متن کامل

بازخوانی چند مثل از «درۀ نادره»

«درۀ نادره» از مهم­ترین آثار میرزا مهدی خان منشی به شمار می­آید که دربارۀ رخدادهای زمان نادرشاه به نثر مصنوع نوشته شده است. میرزا مهدی در نگارش این کتاب بیش از آن که به فکر روایت تاریخ و بازگویی کشاکش­های سیاسی و نظامی نادرشاه باشد، همّ خود را متوجه فضیلت­مآبی و خودنمایی­های ادبی کرده است. وی در پرداخت کتاب از واژه­ها و ترکیبات دشوار تازی و پارسی، آیات، احادیث، امثال و اشعار عرب و صنایع لفظی و م...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهش های محیط زیست

جلد ۴، شماره ۸، صفحات ۹۱-۱۰۴

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023